Thư Việt Nam tháng Năm

Hồ Nam

Bạn quí mến,
Thế là nhà văn nữ Trần Khải Thanh Thủy đã được "phong thánh" như nữ luật sư Lê Thị Công Nhân khi công an Hànội bắt giam và khởi tố hai bậc nữ lưu này tội tuyên truyền "bôi bác" nhà nước CHXHCNVN.

Thật ra thì cả Lê Thị Công Nhân và Trần Khải Thanh Thủy chẳng người nào tuyên truyền và bôi bác nhà nước XHCNVN ngang tầm với "cái ông" công an lấy hai bàn tay "hộ pháp" công khai bịt miệng linh mục Nguyễn Văn Lý trước ba tòa quan lớn ở Huế, khi tòa này đem linh mục Nguyễn Văn Lý ra xử tội tuyên truyền bôi bác nhà nước CHXHCNVN, bởi vì bức hình chụp "cái ông" công an dùng hai bàn tay bịt miệng linh mục Nguyễn văn Lý đã "bôi tro trát trấu" vào cái bộ mặt vẫn tư nhận là "ưu việt" của nhà nước CHXHCNVN khắp năm châu bốn biển, không còn cách gì che đậy được, dù "chi" bao nhiêu tiền để trang điểm cho chế độ cũng "nước lã ra sông" cả thôi.

Sợ bóng sợ gió

Ông Marine, đại sứ Mỹ tại Hànội trước khi rời nhiệm sở tại Việt Nam đã mở tiệc trà mời vợ và thân nhân mấy nhà bất đồng chính kiến ở VN đến nói chuyện chơi trước khi rời nhiệm sở tại Hà nội về nước là một chuyện bình thường, nhưng Công An VN thì lại cho là quan trọng nên đã cho người gây tai nạn xe cộ để cản trở bà Phạm Hồng Sơn [nhũ danh Vũ Thúy Hà], rồi ngăn mẹ luật sư Lê Thị Công Nhân, cuối cùng chỉ có một mình vợ của nhà báo Nguyễn Vũ Bình tới được tư dinh đại sứ Mỹ tại Hànội ăn tiệc trà trao đổi ba điều bốn chuyện về dân chủ và nhân quyền tại Việt Nam.

Chế độ XHCN vẫn tự nhận là tốt đẹp, là ưu việt, sao lại sợ bóng sợ gió mấy phụ nữ chân yếu tay mềm, vợ và thân nhân của mấy nhà bất đồng chính kiến ở Việt Nam đến như vậy nhỉ, lạ thật đấy.

Xây trụ sở quốc hội mới trên di tích lịch sử Hòang Thành Thăng Long

Dân Hànội vừa thắp nhang sì sụp cúng bái tại nơi các nhà khảo cổ vừa khám phá ra di tích Hòang Thành Thăng Long, thì Bộ Chánh Trị đảng Cộng Sản VN họp và ra nghị quyết xây trụ sở mới quốc hội nước CHXHCNVN ngay trên di tích Hòang Thành Thăng Long vừa mới được các nhà khảo cổ tìm thấy. Bảo tồn bảo tàng di tích lịch sử là như vậy sao, thật khó hiểu quá đi thôi mấy ông Bộ Chánh Trị Đảng Cộng Sản VN ơi.

Thánh Vật

Kỹ sư Nguyễn Hùng Cường, người trúng thầu thi công nạo vét sông Tô Lịch khúc gần đền Qúan Đôi viết ký sự đăng trên báo Người Bảo Vệ Pháp Luật. Cuối Tuần cơ quan ngôn luận của Viện Kiểm Sát Nhân Dân Tối Cao kể lại rằng khi thi công nạo vét sông Tô Lịch ở đây, ông và đội thi công đụng 7 cái cọc gỗ lim trên đó có gắn xương người. Ông cho nhổ đi để tiếp tục thi công, thì đội thi công hết người này gặp nạn tới người kia gặp nạn vì lấy những cổ vật như chén dĩa dưới lòng sông Tô Lịch. Ông bèn hỏi giáo sư khảo cổ và sử học Trần Quốc Vương. Giáo sư nói bẩy cái cọc gỗ lim có gắn xương người là bùa bát quái của Cao Biền yểm ở cổng thành Đai La xưa. Kỹ sư Nguyễn Hùng Cường tặng giáo sư Trần Quốc Vương mấy cái đĩa cổ vớt được dưới lòng sông Tô Lịch, không ngờ chỉ mấy ngày sau giáo sư Trần Quốc Vương "đột tử". Thấy giáo sư Vượng thình lình "đột tử", kỹ sư Nguyễn Hùng Cường hỏang quá tới chùa Hương cầu xin hòa thượng Thích Viên Thành làm trai đàn giải hạn cho những người thi công nạo vét Sông Tô Lich khúc gần đền Quán Đôi. Hòa Thượng Thích Viên Thành nhận lời nhưng nói ông làm việc này vì lòng từ bi nhưng sẽ "hóa" sớm, quả nhiên sau trai đàn giải hạn, Hòa Thương Thích Viên Thành đã "hóa" thật. Kỹ sư Cường thấy Hòa Thượng Viên Thành "hóa" sợ quá tìm thầy phù thủy. Mão là thầy phù thủy "cao tay" nhất miền Bắc nhờ lập trai đàn giải hạn cho những người thi công nạo vét sông Tô Lịch khúc gần đền Qúan Đôi, thầy phù thủy Mão vừa cúng xong trai đàn giải hạn thì bệnh tưởng "đi" luôn.

Thiên ký sự của kỹ sư Nguyễn Hùng Cường khiến cho đài truyền hình VTV1 phải phát một chương trình đăc biệt. Trong buổi phát thời sự để các đài truyền hình tòan quốc phải truyền lại đưa ông giáo sư tiến sĩ nguyên Viện trưởng Viện Khảo Cổ Hà nội lên phản bác nói rằng bẩy cái cọc gỗ lim vớt từ đáy sông Tô Lịch chẳng phải là bùa bát quái của Cao Biền. Giáo sư Trần Quốc Vương "đột tử" không liên quan gì tới cổ vật tìm được dưới lòng sông Tô Lịch. Đệ tử Hòa Thượng Viên Thành quả quyết Hòa Thượng Viên Thành "tịch" vì tuổi tới cõi rồi chứ chẳng hề liên quan gì tới trai đàn giải hạn cho những ngươi thi công nạo vét sông Tô Lịch khúc gần đền Qúan Đôi cả.
Gíao sư tiến sĩ Đặng Kim Ngọc càng nói đài truyền hình VTV1 càng phát, thì thiên hạ càng tìm đọc ký sự của kỹ sư Nguyễn Hùng Cường, khiến báo Người Bảo Vệ Pháp Luật Cuối Tuần in không kịp bán, thành ra giới kinh doanh "dư luận" ở Hànội đã thi nhau photocopie những bài ký sự của kỹ sư Nguyễn Hùng Cường đem bán "hốt bạc".

Một trăm bài thơ hay bẩy mươi bài thơ dở

Nhà thơ Hữu Thỉnh, chủ tịch Hội nhà văn VN hợp tác với nhà văn Lê Lựu, Gíam Đốc Trung Tâm Văn Hóa Doanh Nghiệp tuyển chọn và xuất bản tuyển tập Một Trăm Bài Thơ Hay Nhất Thế Kỷ Hai Mươi ở Việt Nam, làm ăn thế nào khiến nhà thơ Trần Mạnh Hảo "Tác Giăng" nổi giận viết một bài tràng giang đại hải đưa lên mạng Internet quả quyết rằng Một Trăm Bài Thơ Hay Nhất Thế Kỷ Hai Mươi có tới 70 bài thơ dở. Sở dĩ Trần Mạnh Hảo dám viết như vậy vì trong tập này có"văn vần"của Sóng Hồng [bút danh của Trường Chinh Đăng Xuân Khu], mà nhà thơ Hữu Thỉnh và nhà văn Lê Lựu dám gọi là thơ và "nịnh" gọi là thơ hay nhất thế kỳ hai mươi ở VN; khiếp thật những trò "nịnh hót".

Bị cáo "đạo thơ" lên tiếng

Nhà thơ Bùi Minh Quốc, nhà thơ Trần Mạnh Hảo dẫn lời nhà phê bình và nghiên cứu văn học Đặng Tiến quả quyết nhà thơ Hữu Thỉnh, chủ tịch Hội nhà văn Việt Nam đã "cầm nhầm" ý thơ của bài thơ Thượng Đế Làm Ra Mặt Trời mà nữ sĩ người Đức, Christa Reing, là tác giả khi sáng tác bài thơ Hỏi [nhà phê bình Đặng Tiến đã trưng ra bằng cớ là tạp chí Văn xuất bản ở Saigon trước năm 1975 đã đăng bản tiếng Việt bài thơ "Thượng Đế Làm Ra Mặt Trời"].
Hai nhà thơ Bùi Minh Quốc và Trần Mạnh Hảo chất vấn Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam là tại sao Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam lại để một người "đạo thơ" như ông chủ tịch Hội Nhà Văn Hữu Thỉnh được ứng cử quốc hội, trong khi xóa tên ông Nguyễn Văn Thưởng chủ tịch Hôi Chữ Thập Đỏ Việt Nam.
Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam "mục hạ vô nhân" coi hai nhà thơ Bùi Minh Quốc, Trần Mạnh Hảo không có "kí lô" nào nên không trả lời thắc mắc của hai nhà thơ; nhưng ông Hữu Thỉnh chủ tịch Hội Nhà Văn thì lại "nhột" nên trong buổi ông giao lưu với thầy và trò khoa Văn trường Đại Học Sư Phạm Hànội đã lên tiếng như sau [theo tường thuật của phóng viên báo Tiền Phong Cuối Tuần số ra ngày 20 tháng tư]:
- Thưa gần đây trên mạng Internet có một số ý kiến xung quanh bài thơ Hỏi của nhà thơ. Có người cho rằng "Hỏi" giống một bài thơ của nữ sĩ người Đức. Xin ông cho biết về sự việc này.
Nhà thơ Hữu Thỉnh bật lên như ngồi trên ghế nóng.
- Cảm ơn bạn đã đưa ra câu hỏi này. Một câu hỏi khá thẳng thắn và rất quan trọng đối với tôi. Xin thú thật là mấy tháng nay và cho đến bây giờ tôi vẫn như mang một cái án trên mình. Tôi bị người ta khép vào tội đạo thơ, tội ăn cắp mà không biết thanh minh với ai, kêu cầu với ai. Nhân đây tại một diễn đàn văn chương xin được trình bầy. Tôi làm bài thơ này cách đây mười năm. Làm rất nhanh, chỉ trong vài mươi phút. Bài thơ "Hỏi" được in sau đó ít lâu.
Năm 2002 tôi có đọc bài thơ "Thượng Đế Làm Ra Mặt Trời" được dịch và in trên tạp chí Văn Học Nước Ngoài. Lần đầu tiên tôi được đọc bài thơ này. Vì tôi đâu có biết tiếng Đức. Về ngọai ngữ tôi không thạo một thứ tiếng nào, tiếng Đức càng mù tịt. Trước đó tôi hòan tòan không biết có bài thơ ấy và tác giả Đức ấy. Trong các bài báo đăng trên mạng vừa rồi có người lại bảo bài thơ này đã được dịch ra tiếng Việt và in tại Saigon trước năm 1975. Tức là người ta muốn gán cho tôi đã ăn cắp từ bản dịch tiếng Việt đó. Thế thì tôi có cãi đằng trời. Nhưng xin thưa, cho tới giờ vẫn không có ai cho tôi và tất cả mọi người ngồi đây được thấy bài thơ đã được dịch và in ở Saigon ấy cả... Câu chuyện đạo thơ mà người ta dựng lên ấy biết thanh minh thế nào...
Nghe ông Hữu Thỉnh nói thật tội nghiệp, nhưng nhà thơ Trần Mạnh Hảo đã khẳng định nhà nghiên cứu và phê bình văn học Đặng Tiến có trong tay tờ báo tạp chí Văn xuất bản ở Saigon trước năm 1975 do Nguyễn Đinh Vượng làm chủ nhiệm, có đăng bản dịch bài thơ "Thượng Đế Làm Ra Mặt Trời" của nữ tác giả người Đức Christa Reing và bản dịch của Quang Chiến; bài thơ này đăng trên tạp chí Văn Học Nước Ngòai ra năm 2002 chỉ là bản dịch thứ hai.
Báo Tiền Phong Cuối Tuần chơi "chua" là đăng lại bản dịch bài thơ Thượng Đế Làm Ra Mặt Trời của nữ tác giả người Đức Christa Reing, do Quang Chiến dịch đăng trên tạp chí Văn Học Nước Ngòai số 6-2002 và bài thơ Hỏi, rồi chú thích thêm là mạng Internet nói rõ bài thơ Thượng Đế Làm Ra Mặt Trời được công bố năm 1964 và trích trong tập thơ của nữ thi sĩ Christa Reing, một tập thơ từng được giải văn chương Bremen.
Xin mời qui bạn đọc bản dịch bài thơ Thượng Đế Làm Ra Mặt Trời của Christa Reing và bài Hỏi của Hữu Thỉnh xem ai cầm nhầm của ai; một bài sáng tác năm 1964, một bài sáng tác hơn ba mươi năm sau.

Thượng Đế Làm Ra Mặt Trời
Tôi gọi gió
Gío hãy trả lời tôi
Gío nói
- Tôi ở bên em
Tôi gọi mặt trời
Mặt trời hãy trả lời tôi
Mặt trời nói
- Tôi ở bên em
Tôi gọi các vì sao
Xin hãy trả lời tôi
Các vì sao nói
- Chúng tôi ở bên em
Tôi gọi con người
Xin hãy trả lời tôi
Tôi gọi-và im lặng. Không ai trả lới tôi
Christa Reing - Quang Chiến dịch

Hỏi
Tôi hỏi đất. Đất sống với đất như thế nào?
- Chúng tôi tôn cao nhau
Tôi hỏi nước. Nước sống với nhau như thế nào?
- Chúng tôi làm đầy nhau
Tôi hỏi cỏ. Cỏ sống với nhau như thế nào?
- Chúng tô đan vào nhau làm nên những chân trời
Tôi hỏi người
- Người sống với nhau như thế nào?
Tôi hỏi người
- Người sống với nhau như thế nào?
Hữu Thỉnh

Chuyện "đao thơ" như năm với năm là mười vì mấy câu thơ cuối của hai bài thơ giống nhau như "lột" vậy, chỉ có khác là Christa Reing sáng tác năm 1964 và được dịch ra tiếng Việt trước năm 1975, còn Hữu Thỉnh sáng tác sau bản tiếng Việt của bài thơ tiếng Đức trên ba mươi năm; không thể nào có chuyện tư tưởng lớn gặp nhau được chỉ có chuyện cầm nhầm mà thôi.

HỒ NAM