Cäm nghï cûa ngÜ©i ViŒt häi ngoåi nhân nhóm 8406 k› niŒm vØa tròn 1 tu°i

Thanh Trúc, phóng viên Çài RFA (07-04-2007)

 HÀu nhÜ Ça sÓ ngÜ©i ViŒt häi ngoåi dành nhiŠu thiŒn cäm cho nhóm dân chû 8406 vØa tròn m¶t tu°i k‹ tØ khi nhóm này công khai bän tuyên ngôn hoåt Ƕng Çúng ngày 8 tháng TÜ næm 2006 ljn gi©. Thanh Trúc ghi nhÆn š ki‰n m¶t sÓ ngÜ©i quan tâm ljn tình hình quê nhà tØ các nܧc khác nhau trên th‰ gi§i Ç‹ gªi ljn quí vÎ.

Không phäi là các t¶i

TuÃn là m¶t sinh viên ViŒt Nam sang Singapore h†c ngành tin h†c rÒi ª låi làm viŒc tåi Çây. Theo bån trÈ này, nh»ng ngÜ©i Çòi dân chû trong khÓi 8406 là nh»ng ngÜ©i dÛng cäm vì dám hoåt Ƕng công khai:

- "Có th‹ nói là dÛng cäm hÖn nh»ng gì hÒi xÜa tôi ÇÜ®c h†c trong lÎch sº cûa ViŒt Nam do chính nh»ng ngÜ©i c¶ng sän vi‰t. Bªi vì ngày xÜa nh»ng ngÜ©i c¶ng sän chÌ toàn Çánh du kích chÙ không dám coi nhÜ là ÇÜÖng ÇÀu hay là công khai.

H† chÜa bao gi© dám công khai, chÌ toàn là hoåt Ƕng bí mÆt thôi. VÆy mà h† t¿ xÜng h† là kiên cÜ©ng là dÛng cäm. Trong khi Çó nh»ng ngÜ©i này ngÜ©i ta bi‰t trܧc së bÎ sách nhiÍu, së bÎ b¡t b§ së bÎ tù Çày, së änh hܪng ljn công viŒc änh hܪng ljn gia Çình nhÜng mà ngÜ©i ta vÅn s£n sàng ÇÃu tranh cho ÇÃt nܧc.

Nh»ng ngÜ©i này m§i thÆt s¿ dÛng cäm. Tôi mong trong th©i gian t§i càng có nhiŠu ngÜ©i trÈ hÖn Ç‹ mà ti‰p tøc s¿ ÇÃu tranh Çó. "

Cô Hoàng, sinh viên khoa LuÆt tåi Çåi h†c Pháp, cho r¢ng bÃt ÇÒng chính ki‰n không phäi là m¶t cái t¶i, xº phåt nh»ng ngÜ©i ÇÓi lÆp là phåm luÆt:

- "Khi mà Çäng c¶ng sän làm nhÜ vÆy thì t¿ h† b¶c l¶ rõ bän chÃt Ƕc Çoán cûa h† ra, nhÜ th‰ thì quÓc t‰ Ç‹ š ljn và thÃy là trong nܧc mình vÅn có s¿ lãnh Çåo toàn trÎ và Ƕc Çoán nhÜ vÆy. Nh»ng chuyŒn ÇÃu tranh cho dân chû mà mình làm trܧc h‰t là vì ÇÃt nܧc cûa mình, khi làm nhÜ vÆy mình nên có nh»ng ti‰ng nói xây d¿ng. 

Bây gi© mà Çòi ÇÃu tranh båo Ƕng hay Çòi lÆt Ç° Çäng c¶ng sän là cái chuyŒn rÃt là khó. Mình nên có cách nói chuyŒn nào Çó Ç‹ cho ngÜ©i dân trong nܧc nghe và hi‹u ÇÜ®c cái tÀm quan tr†ng cûa dân chû, ngÜ©i ta š thÙc ÇÜ®c nh»ng quyŠn l®i cæn bän cûa ngÜ©i dân trong m¶t nܧc dân chû nó nhÜ th‰ nào. Theo quan Çi‹m cûa em, ª trong nܧc mà có m¶t nhóm ÇÃu tranh cho dân chû nhÜ vÆy là ÇiŠu rÃt tÓt."

Tâm Ç¡c, ûng h¶

M¶t thÜÖng gia ª Moldova trܧc thu¶c khÓi Xô Vi‰t, ông TuÃn, tâm Ç¡c v§i š thÙc dân chû cûa nh»ng ngÜ©i trÈ trong nhóm 8406 mà ông Çã không có ÇÜ®c khi b¢ng tu°i h†:

- "Cái tu°i nhÜ tôi bây gi© ho¥c nh»ng anh em l§n hÖn tôi mà nhÆn ra vÃn ÇŠ thì phäi träi qua m¶t th©i gian lâu và ª Çû nÖi Çû ch°. Còn nh»ng ngÜ©i ª ViŒt Nam mình nh»ng thanh niên trÈ tu°i Çã nhìn ra vÃn ÇŠ thì rÃt là mØng. 

Khi b†n tôi trÈ b†n tôi không phäi là loåi dÓt nát l¡m nhÜng cái tu°i nhÜ vÆy chúng tôi chÜa hi‹u ÇÜ®c vÃn ÇŠ, phÀn nào bÎ mê ho¥c bÎ mù quáng. Bây gi© h† nhÆn thÃy vÃn ÇŠ nhÜ vÆy là quá tÓt, Çáng mØng cho th‰ hŒ trÈ sau này. ThÙ hai n»a, phÜÖng pháp làm viŒc nhÜ vÆy là ôn hoà, phäi chæng, chÙ còn nh»ng biŒn pháp có tính chÃt kích Ƕng låi không h®p lš. Tôi nghï r¢ng tÜÖng lai sau này là nh© nh»ng ngÜ©i trÈ nhÜ vÆy."

Ông TrÀn Ng†c Thành, m¶t nhà hoåt Ƕng dân chû và quyŠn lao Ƕng ª Ba Lan:

- "Chính quyŠn c¶ng sän thÜ©ng rÃt là s® phong trào dân chû nên h† tÆp trung m†i n° l¿c Ç‹ Çàn áp khÓi 8406, h† tìm cách bôi xÃu, thoá må phong trào này. Hoåt Ƕng cûa anh em dân chû trong nܧc rÃt Çáng cho chúng ta trân tr†ng.

TØ khi nhóm 8406 ra Ç©i anh em chúng tôi ª Ba Lan Çã vÆn Ƕng nh»ng chính khách thu¶c phong trào Công ñoàn ñoàn K‰t cûa Ba Lan hay là Nhóm Hiên ChÜÖng 77 cûa TiŒp trܧc Çây. H† rÃt ûng h¶ nhóm 8406, qua nhóm 8406 chúng ta thÃy ÇÜ®c Çây là m¶t con ÇÜ©ng dân chû cÀn dÃn thân Ç‹ tranh ÇÃu cho dân chû ª ViŒt Nam . 

K› niŒm m¶t næm thành lÆp 8406, chúng ta nên tuyên dÜÖng nh»ng ngÜ©i sáng lÆp cÛng nhÜ nh»ng ngÜ©i tiên phong ûng h¶ 8406, làm sao Ç‹ ngày càng nhiŠu l§p trÈ quan tâm ûng h¶."

Nhà báo NguyÍn ñình Khánh ª Australia :

- "ñây là phong trào hoåt Ƕng chính Çáng cho t¿ do dân chû và nhân quyŠn cho ViŒt Nam . ñó là phong trào ÇÃu tranh mà chúng ta ª ngoåi quÓc phäi h‰t lòng h° tr®."

Tåo ÇÜ®c nh»ng thành công Çáng k‹

ñÓi v§i bác sï Lâm Thu Vân thu¶c Trung Tâm Dân Chû Cho ViŒt Nam ª Montreal , Canada , cho r¢ng sau m¶t næm xuÃt hiŒn, nhóm 8406 dù g¥p khó khæn nh»ng Çã tåo ÇÜ®c thành công Çáng k‹:

- "Xét tØ ngày khÓi 8406 bܧc qua giai Çoån công khai nhÜ th‰ này là m¶t bܧc ti‰n vÜ®t b¿c trong cu¶c tranh ÇÃu dân chû hoá ViŒt Nam . ñ‹ xét coi viŒc làm cûa qúi vÎ thánh viên 8406 có h»u hiŒu hay không, chúng ta phäi thÃy phän Ùng tØ phia dân chúng. 

Khªi s¿ là 118 mà chÌ trong vài tháng Çã ÇÜ®c 2000 ngÜ©i ghi tên m¶t cách công khai. ñó là phía quÀn chúng. Phía chánh quyŠn chúng ta xét thÃy r¢ng h† ra sÙc Çàn áp tØ PhÜÖng Nam ñ‡ Nam Häi, ông NguyÍn Chính K‰t, luÆt sÜ NguyÍn Væn ñài, luÆt sÜ Lê ThÎ Công Nhân, linh møc NguyÍn Væn Lš, linh møc Phan Væn L®i, linh møc Chân Tín. 

KhÓi 8406 này ÇÓi v§i chánh quyŠn là cä m¶t thách thÙc, m¶t s¿ Çe d†a và m¶t quy‰t tâm dân chû hoá ViŒt Nam . Nh»ng viŒc làm cø th‹ cûa khÓi 8406 phäi k‹ ljn nh»ng t© báo nhÜ T¿ Do Ngôn LuÆn cûa linh møc Chân Tín, sau Çó có nh»ng t© khác ª Hà N¶i nhÜ T¿ Do Dân Chû, sau Çó thÃy có t© T° QuÓc. 

ViŒc muÓn bóp nghËt ti‰ng nói cûa ngÜ©i dân b¢ng ki‹m duyŒt Çã bÎ vÜ®t qua. NhÜ vÆy nói sÖ là Çã thÃy có nh»ng chiŠu hܧng rÃt thuÆn l®i cho cu¶c tranh ÇÃu m¥c dÀu Çàn áp vÅn ti‰p tøc."

Trân tr†ng

Sau cùng bån trÈ Phåm Ng†c CÜÖng, c¿u du h†c sinh ViŒt Nam ª ñông Âu, nay ÇÎnh cÜ tåi Canada :

- "Tôi rÃt trân tr†ng nh»ng ngÜ©i ÇÃu tranh ôn hoà Ç‹ Çòi chính quyŠn ª nhà cäi ti‰n cái th‹ ch‰ cûa h† sao cho ÇÃt nܧc có dân chû hÖn, t¿ do hÖn. ñiŠu thÙ hai là nh»ng áp l¿c mà chính quyŠn gây cho h† thì th¿c ra là không nên có th‰ nhÜng vì s¿ tÒn tåi cûamình mà Çäng c¶ng sän phäi làm nhÜ vÆy. 

Nh»ng áp l¿c Ãy tôi nghï m†i ngÜ©i cÛng có Çû quä quy‰t hay dÛng khí Ç‹ chÎu Ç¿ng. Tôi tin s¿ chÎu Çøng cûa h† ÇÜ®c rÃt nhiŠu ngÜ©i trân tr†ng. ñiŠu thÙ ba là hiŒn Çäng c¶ng sän ViŒt Nam cÛng Çang thay Ç°i cho phú h®p v§i tình hình, phù h®p v§i s¿ thay Ç°i cûa th‰ gi§i. 

Cu¶c chia cûa lÀn thÙ nhÃt là ÇÃt Çai... Cu¶c chia cûa lÀn thÙ hai là chia cûa vŠ chÙng khoán, s¡p t§i ljn giai Çoån thÙ ba thì ch¡c Çäng c¶ng sän phäi hoàn thiŒn mình hÖn n»a. Nh»ng ngÜ©i dân chû cÛng phäi ti‰n lên m¶t bܧc n»a Ç‹ làm sao cho cu¶c chÖi là m¶t cu¶c chÖi dân s¿..."

ñ‹ k‰t luÆn cho bài phòng s¿ vŠ š ki‰n cûa ngÜ©i ViŒt trên th‰ gi§i, xin trích dÅn ti‰p l©i phát bi‹u cûa bån trÈ Phåm Ng†c CÜÖng v§i l©i xác quy‰t cûa anh qua nh»ng s¿ kiŒn nhÜ s¿ ra Ç©i cûa khÓi dân chû 8406, ch¡c ch¡n ViŒt Nam phäi có s¿ thay Ç°i và niŠm tin này không th‹ bÎ Çäo ngÜ®c.

NhiŠu ngÜ©i bày tÕ niŠm tin là sau s¿ dÃn thân cûa nh»ng ngÜ©i trong khÓi 8406, së còn nhiŠu ngÜ©i khác månh dån dËp bÕ s¿ s® hãi lâu nay Ç‹ gióng lên ti‰ng nói trung th¿c, vŠ nhu cÀu ÇÜ®c t¿ do thÆt s¿.