banner
 
Home Page
Tin Viet Nam
 
 
 
Home
Saigon Bao.com
Saigon Bao 2.com
Directory-Site
 
Tài Liệu - Dân Chủ
 
XÃ HỘI DÂN SỰ - NHÌN TỪ BẢN CHẤT
 
THÂN PHỤ CỦA TRẦN HUỲNH DUY THỨC NÓI VỀ PHONG TRÀO CON ĐƯỜNG VIỆT NAM
 
Phong trào con đường Việt Nam và Hiến chương Chấn hưng Việt Nam vì hòa bình thế giới.
 
Phong trào Con đường Việt Nam 
 
Tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức
 
Thư gởi
Chủ tịch Quốc hội Vương quốc Đan Mạch
 
Đã đến lúc dân
phải nói
 
 
 
Disclaimer
SaigonBao.com
1999-2019 All rights reserved 
 
Diem Bao industry lifestyle
 
 
 
 
Tài Liệu - Dân Chủ
 
 

Lš TÓng, Em Tôi

 

Lê Xuân NhÆn

 

LTG: Sau khi Çu®c tin Lš TÓng không bÎ dÅn-Ƕ qua ViŒt-Nam và s¡p trª vŠ MÏ, có m¶t sÓ cÖ-quan truyŠn-thông muÓn phÕng-vÃn tôi vŠ vø này. Tôi Çã xin ÇÜ®c miÍn, vì cÀn dành Üu-tiên cho Lš TÓng phát-bi‹u ÇÀu tiên; vä låi, có nh»ng vÃn-ÇŠ mà chính Lš TÓng m§i có "thÄm-quyŠn" ÇŠ-cÆp v§i ÇÒng-hÜÖng.

Trong lúc ch© Ç®i, xin ph° bi‰n låi m¶t bài Çã vi‰t lÀn trܧc vŠ Lš TÓng, em tôi:

 

ñ‰n cuÓi tháng 4 næm 1987 tôi m§i bi‰t tin vŠ Lš TÓng, em tôi.

TÓng Çã qua MÏ, cÛng nhÜ Xuân-SÖn, con trai cûa tôi. Thoát khÕi cõi ÇÎa-ngøc này, ra v§i Th‰-Gi§i T¿-Do là m¶t may-m¡n l§n nhÃt trong Ç©i ngÜ©i dân ViŒt-Nam hiŒn nay.

Lš TÓng tên thÆt là Lê Væn TÓng, sinh ngày mÒng 1 tháng 9 næm 1945 tåi Làng An-C¿u, HuyŒn HÜÖng-Thûy, TÌnh ThØa-Thiên.

Ngày 23-8-1964, Ty Cänh-Sát QuÓc-Gia TÌnh Quäng-ñÙc có t°-chÙc m¶t b»a tiŒc. VØa m§i b¡t ÇÀu thì Lê Væn TÓng ÇÜ®c viên Trܪng Xe TuÀn-Cänh hܧng-dÅn vào phòng. Quan-khách không cho TÓng Çi t¡m rºa, mà b¡t ngÒi vào bàn liŠn.

TÓng xác-nhÆn nh»ng ÇiŠu Çã vi‰t trong thÜ gºi tôi trܧc Çó không lâu, là em quy‰t-ÇÎnh nghÌ h†c, Çi chÖi m¶t vòng tØ Trung-Nguyên lên Cao-Nguyên, rÒi vào Sài-Gòn xin gia-nhÆp Không-Quân, nên ghé thæm tôi.
Có lë Çây là lÀn ÇÀu tiên h†c-sinh Lê Væn TÓng có dÎp chuyŒn-trò thoäi-mái m¶t lÀn v§i nhiŠu viên-chÙc và sï-quan cao-cÃp: Çåi-tá TÌnh-Trܪng kiêm Ti‹u-Khu-Trܪng, ÇÓc-s¿ Phó TÌnh-Trܪng Hành-Chánh, trung-tá Ti‹u-Khu-Phó kiêm Phó TÌnh-Trܪng N¶i-An, các Trܪng-Ty, các trung-tá Trܪng Ty An-Ninh Quân-ñ¶i và TÌnh-ñoàn-Trܪng Bäo-An, các viên-chÙc và sï-quan cÓ-vÃn Hoa-Kÿ, v.v... Ch¡c-ch¡n là TÓng Çã nghe nhiŠu ÇiŠu b°-ích liên-quan ljn quân-ngÛ và Chính-QuyŠn.

Sau khi quan-khách ra vŠ, TÓng ti‰p-tøc ngÒi låi v§i các Ç®t th¿c-khách khác tØ các QuÆn & Xã vŠ d¿ tiŒc, vì h† rÃt khoái nói chuyŒn v§i "em ông Trܪng-Ty" mãi cho ljn khuya.

Sau b»a tiŒc Ãy, ch¡c h£n là lÀn ÇÀu tiên Lš TÓng uÓng rÜ®u, mà låi uÓng nhiŠu, em say liên-ti‰p hai ngày, chÌ n¢m và cÜ©i m¶t mình. Các thu¶c-viên cûa tôi chÓc chÓc låi vào thæm TÓng và nói v§i nhau: "Anh Ãy thÆt là hiŠn-lành!"

Ÿ chÖi v§i tôi ljn ngày 02-9-1964 thì TÓng lên ÇÜ©ng vào Sài-Gòn th¿c-hiŒn chí-hܧng cûa mình.
Qua næm 1965, m¶t hôm trung-tá Phan Quang ñiŠu, Trܪng Ty An-Ninh Quân-ñ¶i ÇÎa-phÜÖng, mang hÒ-sÖ cûa TÓng ljn, Ç‹ tôi džc, xác-nhÆn, và kš tên bäo-Çäm vŠ phÜÖng-diŒn an-ninh chính-trÎ cho TÓng.
Th‰ là em Çã trª thành quân-nhân.

Th©i-gian 1970-1973, tôi coi Ngành ñ¥c-Cänh Vùng II, væn-phòng Ç¥t tåi Nha-Trang; TÓng thÜ©ng vŠ thæm.
Có hai hình-änh vŠ em Çã in ÇÆm nét trong trí nh§ tôi.

ThÙ nhÃt, hÀu nhÜ lÀn nào TÓng cÛng dÅn theo m¶t cô bån gái, m‡i lÀn m¶t cô khác nhau, và cô nào trông cÛng xinh. ñó là chÜa k‹ nh»ng cô mà tôi cÛng nhÜ ngÜ©i nhà không có dÎp thÃy. Trong nhà, ngoài ÇÜ©ng, ai cÛng khen em có sÓ Çào-hoa. V® tôi hÕi em: "Sao chú chÜa lÆp gia-Çình?" TÓng cÜ©i: "Em còn bay nhäy mà!"

ThÙ hai, TÓng có thói quen lái xe thÆt nhanh. Xe cûa tôi thì có chi‰c sÖn màu xanh tr¡ng cûa Cänh-Sát, có chi‰c sÖn màu tr¡ng s»a và mang bäng sÓ Än-t‰ cûa thÜ©ng-dân, mà TÓng cÙ lái vøt vào phi-trÜ©ng quân-s¿ Long Vân cÛng nhÜ m¶t sÓ ÇÖn-vÎ quân-s¿ khác, không ngØng låi tåi các tråm ki‹m-soát cûa Quân-Cänh, khi‰n các sï-quan an-ninh thÌnh-thoäng låi g†i than phiŠn v§i tôi. Các con tôi hÕi: "Chú lái xe gì mà nhanh d» th‰?" TÓng Çáp: "Thì chú bay mà!"

M¶t hôm, không lâu trܧc ngày Quân-Khu I thÃt-thû (tháng 3-1975), trong th©i-gian tôi làm Giám-ñÓc ñ¥c-Cänh Vùng này, Trung-Tâm Hành-Quân cûa SÜ-ñoàn I Không-Quân g†i ÇiŒn-thoåi báo tin là TÓng Çang bay tØ Bºu-SÖn ra ñà-N¤ng Ç‹ ljn thæm tôi. Tôi rÃt mØng, vì tôi Çã ra Vùng I tØ cuÓi næm 1973, ljn nay m§i có dÎp g¥p låi nhau. Tôi v¶i vào phi-trÜ©ng Çón em.

G¥p nhau tôi m§i bi‰t là TÓng Çang g¥p phäi m¶t chuyŒn khó-khæn. SÓ là TÓng ÇÜ®c cÃp trên tín-nhiŒm giao thêm phÀn-vø quän-lš Câu-Låc-B¶ Không-Quân ª phi-trÜ©ng Bºu-SÖn. VÓn tính bay-bܧm, TÓng tuy‹n m¶t cô-gái vào phø viŒc, h£n-nhiên là ÇËp, giao cho cô-ta cÃt gi» tiŠn-nong. Cô thû-quÏ Ãy ôm tr†n sÓ tiŠn mÃy træm ngàn ÇÒng trÓn Çi. TÓng ÇÜ®c CÃp Trên hån cho m¶t th©i-gian ng¡n Ç‹ ki‰m Çû sÓ bù vào. Bi‰t tôi là m¶t viên-chÙc liêm-khi‰t, mà nhà låi nghèo, khó giúp ÇÜ®c em; nhÜng vì là ch‡ anh em, vui/buÒn có nhau, nên TÓng ra Çây tìm tôi.

ñó là lÀn cuÓi anh em chúng tôi g¥p nhau khi còn ª trên ÇÃt nܧc ViŒt-Nam.

Tôi bÎ ViŒt-C¶ng b¡t ngày 17-4-1975, và ra khÕi Tråi "Cäi-Tåo" (sau cùng là tråi Tiên-Lãnh, thu¶c huyŒn Tiên-Phܧc, tÌnh Quäng-Nam) ngày 20-4-1987. Hai ngày sau, vŠ ljn nhà ª Nha-Trang, tôi m§i bi‰t là Lš TÓng còn sÓng, và Çã ljn chÓn an-toàn.

Em tôi là phi-công cuÓi-cùng và duy-nhÃt cûa Không-Quân Quân-L¿c ViŒt-Nam C¶ng-Hòa, lái phän-l¿c-cÖ A-37 ném bom lên ÇÀu ViŒt-C¶ng Ç‹ cän ÇÜ©ng chúng ti‰n vào MiŠn Nam, rûi bÎ b¡n gãy phi-cÖ, nhäy dù xuÓng ÇÃt thì bÎ ÇÎch b¡t, trên QuÓc-L¶ sÓ 1, ThÎ-Xã Cam-Ranh, ngày 05-4-1975. TÓng bÎ tÓng-giam nhiŠu nÖi, trong Çó có tråi A-30 cûa TÌnh Phú Khánh ViŒt-C¶ng, vùng ÇÃt trܧc kia là TÌnh Phú-Yên.
Sau m¶t th©i-gian thÃy hÖi yên-yên, các thu¶c-viên cÛ cûa tôi lÀn-lÜ®t tìm ljn thæm tôi. Nh»ng ngÜ©i Çã tØng ª tråi A-30 trong cùng th©i-gian Lš TÓng bÎ giam ª Çó, Çã k‹ låi cho tôi nghe thái-Ƕ bÃt-khuÃt cûa em trܧc m¥t kÈ thù; nhÃt là có lÀn bÎ chúng b¡t quÿ mà TÓng quy‰t không chÎu quÿ, bÎ chúng dí súng vào ÇÀu và b¡n xéo qua bên tai mà TÓng vÅn cÙ dõng-dåc quát l§n: "B¡n Çi! Lš TÓng này ch‰t thì së còn có træm ngàn Lš TÓng khác n»a!" Bän-lïnh cao-cÜ©ng cùng v§i câu nói lÎch-sº Çó Çã ÇÜ®c nhiŠu ngÜ©i, nhÃt là dân Phú-Yên và Khánh-Hòa, dù chÌ ª Tråi A-30 sau ngày em Çã trÓn thoát nÖi Çây, ho¥c ª ngoài Ç©i mà chÌ ÇÜ®c nghe ngÜ©i khác truyŠn miŒng v§i nhau, k‹ låi v§i tôi v§i lòng cäm-phøc vô-biên.
Trong gi§i Cänh-Sát QuÓc-Gia, có m¶t nhân-vÆt n°i ti‰ng ngang-bܧng; Çó là trung-tá NguyÍn Væn Can, c¿u Phó Giám-ñÓc Cänh-Sát Công-An Trung-Nguyên Trung-PhÀn, c¿u Trܪng Ty CSQG TÌnh Quäng-Ngãi. Can cÛng bÎ giam ª tråi A-30, và ÇÜ®c m†i ngÜ©i kính phøc, vì anh cÛng Çã công-khai chÓng låi Ban Giám-ThÎ và b†n cán-b¶ quän-giáo; Çi‹n-hình là viŒc anh vÅn trܧc sau không chÎu hát bài "Bác cùng chúng cháu hành-quân". ViŒt-C¶ng håch hÕi lš-do, anh Çáp: "Tôi có cùng Çi hành-quân v§i 'Bác' lÀn nào Çâu?" Trong næm 1991, trên ÇÜ©ng tØ Hu‰ trª vào Sài-Gòn, Can ghé thæm tôi ª Nha-Trang. Khi ÇŠ-cÆp ljn Lš TÓng, chính anh cÛng không ti‰c l©i khen-phøc em tôi.

Con-gái thÙ ba cûa tôi, Xuân-L¶c, bÎ b¡t vŠ t¶i vÜ®t bi‹n, cÛng có th©i-gian bÎ ÇÜa ra giam ª Tråi A-30 nói trên. CÛng vì Lš TÓng Çã ÇÜ®c m†i ngÜ©i trong Tråi cÛng nhÜ ngoài Tråi bi‰t ljn, nên hÀu nhÜ ngày nào cÛng có nhiŠu tù-nhân lÅn v§i thÜ©ng-dân tìm cách ljn gÀn con tôi, Ç‹ "xem m¥t cháu cûa Lš TÓng".

Tåi Nha-Trang, có m¶t ngÜ©i con-gái ÇËp, tên Thu-An. Cô là sinh-viên Çåi-h†c ª Hoa-Kÿ, vŠ thæm nhà thì bÎ kËt luôn vì vø ViŒt-C¶ng ti‰m chi‰m MiŠn Nam. Thân-phø cûa cô là m¶t sï-quan Quân-L¿c ViŒt-Nam C¶ng-Hòa, cÛng bÎ tÆp-trung "cäi-tåo" tåi Tråi A-30. Thu-An ljn thæm nuôi cha, Ç‹ š thÃy TÓng lÀn nào cÛng Çi chân trÀn, thän-nhiên giÅm lên gai nh†n, Çá s¡c, ÇÃt nóng, than hÒng. ThÃy hiŒn-tÜ®ng lå, Thu-An tܪng TÓng không có gì mang, bèn gºi bi‰u TÓng m¶t Çôi dép cao-su.

Nh»ng lÀn ljn Tråi sau Çó, cô thÃy TÓng luôn mang theo Çôi dép nói trên, b¢ng cách bu¶c dây Çeo trên vai mình, còn chân thì vÅn Çi không.

Thu-An vÜ®t bi‹n, bÎ b¡t, bÎ giam cùng Tråi A-30.

ñÜ®c nghe k‹ låi vŠ nh»ng thành-tích hào-hùng cûa TÓng, låi tÆn m¡t thÃy sÙc månh tinh-thÀn phi-thÜ©ng cûa chàng thanh-niên, ngÜ©i ÇËp Nha-thành Çã dành h£n cho em tôi m¶t mÓi tình ÇËp nhÜ m¶ng và thÖ.
Sau khi vÜ®t thoát ÇÜ®c Tråi A-30, Lš TÓng Çã ghé ljn thæm Thu-An, Ç‹ chào tØ-biŒt trܧc khi Çi ti‰p vào Sài-Gòn tìm cách vÜ®t biên.

TÓng Çã ra Çi theo chí tang-bÒng, bi‰t ljn bao gi© m§i g¥p låi nhau!

Sau Çó, Thu-An qua ñÙc, và lÆp gia-Çình.

Cha mË Thu-An v§i tôi là ch‡ ÇÒng-hÜÖng, cùng quê HÜng-Yên. Bà-mË thÜ©ng ljn thæm tôi.
Næm 1990, bà Çi thæm con ª Tây-ñÙc vŠ, cho tôi bi‰t là Lš TÓng có xuÃt-bän m¶t cuÓn sách, nhan ÇŠ "¹ ñen". CuÓn sách Ãy Çã ljn tay Thu-An. Bà có džc nó ª ñÙc, và nói v§i tôi: "ñáng lë TÓng nên tránh nh¡c và in änh cûa Thu-An trong sách, khi ngÜ©i con-gái Çã lÆp gia-Çình".

Næm 1991, Thu-An cùng chÒng và hai con vŠ ViŒt-Nam; tôi có g¥p và mØng cho Thu-An có m¶t ngÜ©i chÒng ÇËp trai, rÃt cÜng yêu v®, thÆt là xÙng Çôi.

Nh»ng ngÜ©i quen-bi‰t cÛ cûa anh em chúng tôi cho tôi bi‰t là Lš TÓng Çã xâm-nhÆp vào phi-trÜ©ng Tân-SÖn-NhÃt, nÖi ÇÜ®c ViŒt-C¶ng canh gác kÏ-càng. Th‰ mà TÓng leo lên ÇÜ®c m¶t chi‰c phi-cÖ, ÇÎnh Çánh c¡p nó, nhÜng bÎ trøc-tr¥c máy-móc nên không lái bay Çi Çu®c; song Çã thoát ra an-toàn. Trong hành-Ƕng này, Çã có m¶t vài ngÜ©i thân, trong Çó có cä ngÜ©i ÇËp, ÇÒng lòng ti‰p sÙc v§i em.
Bà-con còn k‹ låi r¢ng, trong nh»ng ngày TÓng trÓn-tránh Công-An ViŒt-C¶ng ª Sài-Gòn, vào næm 1980, có nhiŠu cô gái Çã ljn v§i TÓng; thÆm-chí h† còn ghen nhau, làm ngÜ©i chû nhà h‰t hÒn.
Bäy næm sau Çó, ÇÜ®c tin tôi m§i tØ Tråi "Cäi-Tåo" vŠ nhà, m¶t ngÜ©i con-gái tên Hånh tØ Sài-Gòn gºi thÜ ra Nha-Trang thæm tôi, cho bi‰t ÇÎa-chÌ, và ngÕ l©i m©i, khi nào có dÎp tôi vào Sài-Gòn thì ghé thæm cô, Ç‹ cô ÇÜ®c dÎp làm quen, vì cô là m¶t bån cÛ cûa em tôi. N¶i-dung lá thÜ trang-nhã, nét ch» vi‰t ÇËp, l©i-lë lÍ-phép, thân-mÆt, nhÜng tôi cäm thÃy có ngø trong Çó m¶t chút t¿-tin và t¿-hào. TÓng Çã tØng có không bi‰t bao nhiêu bån gái, thu¶c nhiŠu thành-phÀn... Bäy næm qua rÒi, còn gì! Ý Hånh muÓn cho tôi thÃy ª cô có m¶t giá-trÎ nào Çó; ít nhÃt thì cô cÛng có nhà cºa ÇÜ©ng-hoàng, vÅn còn n¥ng tình v§i TÓng, còn muÓn ra m¡t bà-con...

CuÓi næm 1991, nhân dÎp tôi vào Ç‹ lÆp thû-tøc xuÃt-cänh tåi thành-phÓ thû-Çô xÜa, Hånh ljn thæm tôi. Qua cÖn dâu b‹, tôi chÜa thÃy có m¶t c¿u-n»-sinh-viên Væn-Khoa Sài-Gòn nào còn ª låi v§i quê-hÜÖng khÓn-kh° mà còn gi» ÇÜ®c dáng-vóc yêu-kiŠu cûa m¶t th©i xa-xÜa nhÜ Hånh cûa em tôi.
Hånh cho tôi bi‰t n¶i-dung cûa cuÓn "¹ ñen", mà TÓng lén-lút gºi vŠ tØng phÀn, vŠ cu¶c vÜ®t-biên vÜ®t-bi‹n lÎch-sº cûa Lš TÓng mà cä th‰-gi§i ÇŠu Çã ng®i-ca: trong s¿-nghiŒp Çó, ª giai-Çoån ÇÀu, tuy Çánh c¡p høt phi-cÖ, Hånh Çã Çóng-góp m¶t phÀn vô-giá cho TÓng Ƕt-nhÆp phi-trÜ©ng.

Tôi hÕi Hånh có muÓn Çi MÏ không. Bi‰t š tôi hÕi có muÓn qua v§i TÓng không, Hånh Çáp: "Không". Tôi hÕi vì sao. Trä l©i: "Vì n‰u qua MÏ thì phäi làm låi tÃt cä". Tôi hi‹u š Hånh, không phäi nói vŠ công-æn viŒc-làm, mà nói vŠ tình-cäm gi»a hai ngÜ©i. Tôi hÕi: "Sao phäi làm låi?" Hånh Çáp: "Làm låi vŠ phía anh Ãy, chÙ vŠ phía em thì có gián-Çoån gì Çâu!" Tôi hÕi Hånh vŠ tÜÖng-lai, cô Çáp: "Em së ª vÆy tr†n Ç©i!" Tôi låi hÕi thêm: "TÓng có còn gì dành cho em không?" Hånh nhìn th£ng vào m¡t tôi: "Anh Ãy n‰u không còn gì cho em, thì vÅn còn có m¶t cái gì vô-cùng cao-ÇËp hÖn, cho m†i ngÜ©i!"
Tình yêu cûa Hånh Çã chuy‹n tØ m¶t vô-v†ng vÎ-k› sang m¶t kÿ-v†ng vÎ-tha.

TØ cách nºa vòng quä ÇÃt, TÓng ÇÜ®c tin tôi Çã vŠ nên gºi thÜ vŠ thæm tôi. Và khi TÓng Çang chuÄn-bÎ luÆn-án ti‰n-sï thì em có gºi cho tôi hai bän lÜ®c-ÇÒ, n¶i-dung chû-ÇŠ "Integrative Elephantism and the Causes of War Initiation" và "The Bull's Eye of Integrative Elephantism". Vì không kèm theo bän væn nên tôi không th‹ hi‹u ÇÜ®c š chính; chÌ thÃy l©-m©:

LÜ®c-ÇÒ thÙ nhÃt "H†c-Thuy‰t ñåi-TÜ®ng NhÃt-ThÓng (?) và Nh»ng Nguyên-Nhân Khªi-Chi‰n", là m¶t con voi ÇÙng trên nŠn-täng kÏ-thuÆt b¢ng hai chân sau (Næng-L¿c Công-NghiŒp và Næng-L¿c Quân-S¿), ÇÜa cao hai chân trܧc lên (Næng-L¿c Chính-TrÎ và ñ¥c-Tính QuÓc-Dân), cho thÃy cái bøng là Lïnh-Th°, cái lÜng là Dân-CÜ, cái Çuôi vÅy lá c© MÏ, Chû-Nghïa Lš-Tܪng ñåo-ñÙc, cái c° là An-Ninh QuÓc-Gia, cái tai là Chû-Nghïa HiŒn-Th¿c Chính-TrÎ, ÇÀu Ƕi chi‰c mÛ bi‹u-trÜng USA, Çôi m¡t là QuyŠn-L®i QuÓc-Dân, c¥p ngà là Tinh-ThÀn Phän-Cách-MŒnh; cái vòi quÃn quanh và nâng lên cao m¶t cô thi‰u-n» m¥c quÀn-áo t¡m (không rõ là Ç‹ quÆt ch‰t hay Ç‹ tung hô) v§i cái nhãn-hiŒu Chû-Nghïa ñ‰-QuÓc (không rõ Ç‹ chÌ cô gái hay chÌ cái vòi);

LÜ®c-ÇÒ thÙ hai là "Trung-Tâm-ñi‹m (ho¥c Y‰u-TÓ Thành-Công) cûa H†c-Thuy‰t ñåi-TÜ®ng NhÃt-ThÓng (?)" cho thÃy 5 cÃp-Ƕ: gi»a Hòa-Bình và Cånh-Tranh 20%, tØ Cånh-Tranh ljn Tranh-ChÃp NhË 40%, tØ Tranh-ChÃp NhË Ç‰n Tranh-ChÃp N¥ng 60%, tØ Tranh-ChÃp N¥ng ljn B©-V¿c Chi‰n-Tranh 80%, và tØ Çó ljn Chi‰n-Tranh 100%, v§i nhiŠu phø-chú chi-ti‰t linh-tinh.

Tôi chÌ hi‹u ÇÜ®c th‰ thôi, và låi t¿ hÕi ch£ng lë TÓng muÓn nói vŠ chính-Çäng C¶ng-Hòa cûa MÏ mà bi‹u-tÜ®ng là Con Voi, hay muÓn tri‰t-lš vŠ câu chuyŒn m¶t sÓ ngÜ©i mù "thÃy" Voi cûa ViŒt-Nam? Ch¡c phäi là m¶t k‰t-luÆn cho m¶t công-trình nghiên-cÙu l§n vŠ tình-hình toàn-cÀu. Chung-quy tôi vÅn chÜa hi‹u TÓng muÓn nói gì. Chính-trÎ mà!

TÓng ti‰n-hành nhiŠu d¿-án cùng m¶t lÀn. Thí-dø em Çã nh© tôi h®p-tác soån-thäo m¶t tác-phÄm mŒnh-danh "T¿-ñi‹n Thi-Nhân"; nhÜng Çó chÌ là m¶t cuÓn sách g®i š, g®i vÀn, tìm ch» cho ngÜ©i m§i tÆp làm thÖ, s¡p x‰p theo thÙ-t¿ tØ-Çi‹n: A thì "l¡m a?", "th‰ a?", rÒi ljn "ba-ba", "thu-ba", "yên-ba", v.v... T¿-Çi‹n này gÒm ba thÙ ti‰ng ViŒt-Anh-Pháp: TÓng muÓn giúp cho cä nh»ng ngÜ©i nói ti‰ng Anh, ti‰ng Pháp cÛng có th‹ dùng nó Ç‹ ch†n ch», gieo vÀn, làm thÖ ViŒt-Nam!

 

***

 

Lòng tôi nôn-nao Ç®i ngày lên ÇÜ©ng.

Qua MÏ v§i TÓng tôi së thÃy rõ, ch¡c là toàn nh»ng viŒc làm Ƕng-ÇÎa kinh-thiên, cûa m¶t anh-hùng hÆu-chi‰n ViŒt-Nam!

 

LÊ XUÂN NHU

 
 
 
 
Home Page
 
 
 
 
 
 
News
ABC
AFP
AP
BBC
CNN
Reuters
Washington Post