M¶t kÎch bän nhiŠu tình ti‰t ly kÿ nhÜng không xa lå

Væn Quang

(VNN)

Vø án ngài ThÙ Trܪng B¶ ThÜÖng måi Mai Væn Dâu Çã khuÃy Ƕng dÜ luÆn tØ hÖn hai næm nay. ñ‰n tuÀn vØa qua, càng làm ngÜ©i dân chú š hÖn vì gÀn nhÜ toàn b¶ gia Çình ông Mai Væn Dâu ra tòa cùng v§i nh»ng tay chân trø c¶t và m¶t sÓ nh»ng doanh nghiŒp bÎ tÓ cáo ÇÜa hÓi l¶.

K‰t quä sau cùng, ông c¿u thÙ trܪng Dâu lãnh 14 næm tù, cÆu Ãm Mai Thanh Häi - con trai ông - lãnh 5 næm và toàn b¶ tay chân thân tín "m‡i ngÜ©i m¶t vÈ" ÇŠu lãnh án tùy theo "thành tích" æn chia. Ngoài ra tòa hÙa hËn së còn "làm rõ" nh»ng chuyŒn linh tinh cûa bà v® ngài thÙ trܪng có "chÃm mút" gì ljn các mÓi làm æn cûa ông chÒng làm quan to này không. Các doanh nghiŒp xuÃt hàng dŒt may cÛng së bÎ s© gáy, khi‰n sau phiên tòa còn khÓi ngÜ©i lo sÓt vó.

Không phäi là tÃt cä nh»ng tình ti‰t trong vø án này Çã ÇÜ®c làm sáng tÕ, nhÜng nó cÛng Çã mª cánh cºa, hé l¶ cho ngÜ©i dân bi‰t mánh l§i nh»ng quan chÙc l§n nhÆn hÓi l¶ nhÜ th‰ nào.

Mai Væn Dâu thäng thÓt khi nghe tòa tuyên mÙc 14 næm tù giam

Kính chuy‹n hay mŒnh lŒnh?

NhÆn ÇÎnh trܧc tiên, phäi nói th£ng là tÃt cä nh»ng vø nhÆn hÓi l¶ càng l§n càng ÇÜ®c che ch¡n rÃt kÏ, Ç‹ m†i hành vi ÇÜ®c coi nhÜ Çúng pháp luÆt. TØ ngài ThÙ Trܪng ljn anh trܪng phòng, trܪng ban, ÇŠu bi‰t cách buông tÃm màn nhung Çúng kÎch bän. Ngài ThÙ Trܪng trܧc khi muÓn nhÆn m¶t cái gì Çó Ç‹ ban Ön mÜa móc cho m¶t doanh nghiŒp ÇÀu có "bút phê" rÃt h®p tình h®p lš: "Kính chuy‹n sª XuÃt nhÆp khÄu (ho¥c m¶t sª nào Çó) xem xét". TÙc là Ngài không quy‰t ÇÎnh gì cä, n‰u có cho hay không cho ÇŠu do anh cÃp dܧi làm h‰t. "Tôi chÌ kính chuy‹n mà thôi". Dù là nh»ng hÒ sÖ nhÜ th‰ thÜ©ng mang ljn tr¿c ti‰p cho quan trên làm viŒc tåi nhà, ai bi‰t Çâu ch‡ ma æn c‡!

Anh cÃp dܧi thÃy "bút phê", cÙ coi nhÜ m¶t cái lŒnh ngÀm là "phäi chÃp thuÆn" chÙ không phäi là viŒc "xem xét" gì n»a cho mÃt thì gi©. Th¢ng nào dª trò "xem xét" thì coi chØng cái mång cùi. "S‰p" vi‰t là vi‰t cho ra vÈ Çúng nguyên t¡c th‰ thôi.

LŒnh trên Çã ban xuÓng, cÃp dܧi cÙ thi hành và dï nhiên cÃp nào cÛng có phÀn, chÌ có nhÜ th‰ m†i công viŒc m§i ÇÜ®c "thø lš" nhanh chóng. CÃp trên và cÃp dܧi Çã có nh»ng thÕa thuÆn ngÀm nhÜ th‰ rÒi, cÙ th‰ mà làm. Cho nên nh»ng anh dù m§i tÆp t†ng bܧc chân vào nghŠ làm quan l§n, quan nhÕ ÇŠu phäi "quán triŒt" sâu s¡c bài h†c này. ThÙ bài h†c không sách vª Çó, ai cÛng thu¶c lòng hÖn là nh»ng bài h†c cÛ mèm ÇÜ®c rao giäng Àm Àm trong các l§p ÇÜ®c g†i là "h†c tÆp chính trÎ".

DÜ©ng nhÜ bây gi© nh»ng bài "h†c tÆp" kia Çã trª thành "khuôn sáo", h†c chÖi cho vui, cho Çúng chính sách thôi, chÙ ch£ng ai còn nh§, và quan tr†ng hÖn, ch£ng ai còn tin vào ÇiŠu gì n»a. NiŠm tin cûa h† ÇÜ®c xác ÇÎnh bªi nh»ng gì diÍn ra th¿c t‰ trܧc m¡t. Cái bŒnh hình thÙc æn sâu trong huy‰t quän, ljn n‡i nó trª thành m¶t "s¿ dï nhiên". Nói m¶t cách thông thÜ©ng và ngÜ©i dân thÜ©ng nói v§i nhau là: "nói th‰ mà không phäi th‰". Anh nói cÙ nói, anh không tin cÙ không tin. ñây là chuyŒn thông thÜ©ng, có th‹ g¥p bÃt kÿ nÖi Çâu, bÃt kÿ trÜ©ng h®p nào. Bån xuÓng ngay phi trÜ©ng Çã thÃy ÇiŠu Çó rÒi. CÀn kiŒm liêm chính cÛng phäi có ít nhÃt m¶t t© 5 Çô nhét vào h¶ chi‰u thì m†i viŒc diÍn ra êm ÇŠm. Ra g†i taxi cÛng th‰ thôi. Máy tính cܧc chåy nhÜ máy chém. G¥p m¶t em c£ng dài cÛng ch£ng có gì khác. Tܪng là "thÖm" mà không thÖm. Tܪng là sang mà không sang. Tܪng là "tình cäm" mà chÌ có "tình trao Ç°i th¿c døng", không có "cäm". Cái gì cÛng có "m¥t sau" cûa nó. NgÜ©i ta hÙa m¶t ngày, bån cÙ phäi phòng xa chØng m¶t tuÀn. Xe chÃt lÜ®ng cao, có khi lèn hÖn cá h¶p. H†c sinh tiên ti‰n là do "chÌ tiêu ÇŠ ra", hÀu h‰t ÇŠu là h†c sinh chÆm ti‰n. M†i s¿ viŒc diÍn ra "bình thÜ©ng" nhÜ cÖm æn hàng ngày. Th‰ m§i Çáng s®!

ñÎnh nghïa m§i cûa hai tØ "làm luÆt"

Xét nhÜ th‰, bån tin vào cái gì? Nh»ng thanh niên có h†c vÃn cao, ÇÜ®c Çào tåo tØ nܧc ngoài vŠ, phøc vø trong các cÖ quan nhìn thÃy gì ª nh»ng bÆc Çàn anh, cha chú? H† phäi tin vào nh»ng ÇiŠu trܧc m¡t thôi. Làm hÕng m¶t th‰ hŒ Çi sau, chính là nh»ng Çàn anh, nh»ng cha chú này.

L®i døng pháp luÆt Ç‹ æn gian nói dÓi, vinh thân phì gia là cái vÕ b†c chính trong quan trÜ©ng. Nó kéo theo cä nh»ng ngÜ©i dân muÓn làm æn lÜÖng thiŒn cÛng không ÇÜ®c. M¶t thÜÖng gia muÓn ÇÜ®c viŒc, b¡t bu¶c phäi hÓi l¶. TØ ÇÀu phiên tòa ljn cuÓi phiên tòa xº vø Mai Væn Dâu, tÃt cä nh»ng doanh nghiŒp ÇŠu khai: "muÓn có quota xuÃt hàng dŒt may ÇŠu phäi ÇÜa tiŠn cho các quan chÙc B¶ ThÜÖng Måi". Dù muÓn hay không, B¶ này bi‰n nh»ng ngÜ©i dân lÜÖng thiŒn thành kÈ không lÜÖng thiŒn. N‰u không thì chÌ còn cách v« n®. M¶t "kim chÌ nam" rÃt "bình thÜ©ng" trong gi§i "làm æn" xin cÃp quota là "n‰u không quen bi‰t thì hÒ sÖ vÃt vào s†t rác".

Xét cho cùng, "kim chÌ nam" Çó không chÌ xuÃt hiŒn ª B¶ ThÜÖng Måi, mà nó xuÃt hiŒn tràn lan trong "m†i ngành m†i gi§i". Ÿ nh»ng nܧc khác, ngÜ©i ta cÛng thÜ©ng thÃy nh»ng viŒc tÜÖng t¿ nhÜ vÆy. NhÜng không giÓng nhÜ ª ViŒt Nam, vì ª các nܧc thÌnh thoäng m§i xäy ra, còn ª VN nó xäy ra thÜ©ng xuyên và liên tu bÃt tÆn, tØ thành ljn tÌnh, tØ trung ÜÖng ljn ÇÎa phÜÖng. Nó không còn là chuyŒn lå mà là chuyŒn "rÃt quen", rÃt LJi "bình thÜ©ng". NgÜ©i nhÆn và ngÜ©i ÇÜa hÓi l¶ cÙ nhÜ "làm Çúng luÆt" vÆy. ChÌ có nh»ng ngÜ©i không làm nhÜ th‰ m§i là lå. Th‰ nên ª ViŒt Nam, các bån thÜ©ng g¥p tØ ng» "làm luÆt" thay cho tØ chÌ viŒc æn hÓi l¶. ˆn hÓi l¶ tÙc là "làm luÆt". Nói m¶t cách khác, ngÜ©i ta thi hành luÆt pháp b¢ng cách Çó.

Cho nên, công chÙc già hay trÈ, muÓn hay không muÓn cÛng ÇŠu bi‰t cách "làm luÆt" cä. Nguy håi hÖn, ngÜ©i ta cho Çó là "tính cách" cûa nh»ng ngÜ©i có quyŠn hành hay Çó là "quyŠn l®i" cûa tÃt cä nh»ng ngÜ©i phøc vø trong b¶ máy nhà nܧc.

Thay Ç°i ÇÜ®c m¶t tính cách ch£ng dÍ dàng chút nào. NhÜng... cÛng may là ngÜ©i dân sÓng ª Çây Çã quá quen rÒi nên không còn thÃy "bÙc xúc" n»a. N‰u có ai nói ljn chuyŒn này, ngÜ©i dân t¥c lÜ«i: "chuyŒn bình thÜ©ng mà". Cái may hay cái h†a tiŠm Än phía sau?

ñòn "giang hÒ ki‹u công sª"

MuÓn "ÇÓi phÜÖng" xì tiŠn ra thì tÃt nhiên phäi có m¶t cái gì Çó làm ÇÓi phÜÖng lo s®. B†n b¡t cóc cÛng d¿a trên y‰u tÓ này. Các tay có quyŠn "cho hay không cho" cÛng chÌ d¿a vào y‰u tÓ này mà thôi. Hãy nghe m¶t vài doanh nghiŒp trÀn tình trܧc tòa trong vø án này:

Quá lo l¡ng vì hàng Çã xuÃt Çi nhÜng không có quota, công ty Häi Minh ÇÙng trܧc nguy cÖ bÎ mÃt tiŠn lÜu kho, bãi, tiŠn vÆn chuy‹n và bÎ ÇÓi tác phåt nên bÎ cáo LÜu ThÎ Minh HiŠn Çã bÕ ra 50.000 USD ÇÜa cho TrÀn Kim Dung Ç‹ lo lót cho Lê Væn Th¡ng (nguyên Vø phó Vø XuÃt nhÆp khÄu). HÒ sÖ cûa Công ty này Çã bÎ "ngâm tôm" lâu quá rÒi, không có hÖi Çô la, nó không chÎu nhúc nhích. ñây là "Çòn giang hÒ công sª", chuyên dùng Ç‹ "b¡t ÇÎa thÜ®ng lj".

Còn bÎ cáo TrÀn Thu Lan khai, Ç‹ ÇÜ®c cÃp hån ngåch, Lan phäi "ngÜ®c xuôi" Hà N¶i - Sài Gòn hàng chøc lÀn (tính Çúng ra là 17 lÀn) Ç‹... ÇÜa tiŠn cho Lê Væn Th¡ng, t°ng c¶ng 15.000 USD. Th‰ nhÜng tåi tòa, Lê Væn Th¡ng chÌ thØa nhÆn mình lÃy cûa Lan khoäng tØ 9.000 USD-10.000 USD và sÓ tiŠn này do Th¡ng bΠǶng và bÎ ép phäi nhÆn.

ChuyŒn tr§ trêu hÖn, không chÌ bÎ mang ti‰ng là khai man, TrÀn Thu Lan còn bÎ Th¡ng tÓ cáo: "Tôi rÃt b¿c mình viŒc Lan ljn nhà và phòng làm viŒc cûa tôi Ç‹ ÇÜa quà. Lan c٠Ƕt nhÆp vào phòng tôi Ç‹ quà låi rÒi chåy, sau Çó cä tháng m§i quay låi nên tôi rÃt bΠǶng và bÎ ép bu¶c". M¥c dù bÎ tÓ cáo nhÜ vÆy nhÜng TrÀn Thu Lan ra tòa chÌ bi‰t m‰u máo trình bày: "BÎ cáo ÇÜa tiŠn thì m§i ÇÜ®c cÃp hån ngåch".

Lê Væn Th¡ng (nguyên vø phó Vø XuÃt nhÆp khÄu) ngÜ©i bÎ k‰t án n¥ng nhÃt: 17 næm tù, "dài lâu" hÖn Mai Væn Dâu 3 næm. Tuy nhiên, hy v†ng chÌ vài næm... là tÃt cä ÇÜ®c tha vì "h†c tÆp tÓt", tÙc là... "Çi tù tÓt", ch¡c së ÇÜ®c tha! Yên tâm.

ChuyŒn ti‰u lâm th©i nay

K‹ ra nhÜ th‰ thì quan vø phó vø XuÃt nhÆp khÄu cûa B¶ ThÜÖng måi b¿c mình thÆt. CÙ xông th£ng vào phòng ngÜ©i ta, nhÜ ch‡ không ngÜ©i, Ç‹ ÇÜa tiŠn, rÒi ù té chåy thì... Çúng là chuyŒn lå th‰ gi§i. Phòng cûa ngài vø phó mà cÙ nhÜ cái toilet, không ai gác c°ng, không ai gác cºa cÛng Çã lå rÒi. M¶t chÎ phø n» lå ho¡c "vô tÜ" Çi vô rÒi "vô tÜ" Ç‹ tiŠn lên bàn, xong rÒi bi‰n thì cÙ nhÜ chuyŒn... Liêu Trai chí dÎ. Anh dân Çen chÌ Ç†c thÃy trong chuyŒn c° tích mà thôi. Lë dï nhiên "bà tiên" Çã cho thì làm quan, dù thanh liêm cách mÃy cÛng Çút túi. ChÜa bi‰t chØng còn phäi Çút nhanh, Çút kÏ n»a, s® các nhân viên khác trông thÃy... mang ti‰ng ch‰t! ñành "bΠǶng và ép bu¶c" mang vŠ nhà... lÜu kho ho¥c chuy‹n cho bÒ nhí n¢m Ç®i s¤n ª m¶t nÖi mát mÈ nào Çó.

Khai nhÜ th‰ mà cÛng khai ÇÜ®c thì lå thÆt. ñúng là chuyŒn ti‰u lâm th©i hiŒn Çåi. Không hi‹u sao nhóm "G¥p nhau cuÓi tuÀn", chuyên ch†c cÜ©i thiên hå trên ti vi Çang bí ÇŠ tài, không lÃy chuyŒn này ra mà diÍn, ch£ng cÀn thêm m¡m thêm muÓi, ch£ng cÀn "tho†c néc", cam Çoan bà con së cÜ©i bò lê bò càng.

ñÃy là hai "mánh v¥t" trong "nghŠ làm quan", không chÌ diÍn ra ª B¶ ThÜÖng måi mà... hình nhÜ ª Çâu cÛng th‰ thôi.

TÃt nhiên còn nh»ng "mánh" khác mà n‰u không làm quan th©i nay thì khó mà bi‰t h‰t ÇÜ®c. Còn nh»ng anh tr¡ng tr®n hÖn nhÜ anh Cänh sát ÇÜ©ng sông, cÃm ghe thuyŠn ngÜ©i dân khai thác cát Ç‹ tàu cûa v® mình "vô tÜ" Ƕc quyŠn, anh Cänh sát ÇÜ©ng b¶ cÃm xe cûa dân chª ÇÃt Ç‹ xe cûa "tÆp Çoàn nhà mình" thoäi mái ki‰m æn. ñ‰n ngay cä giám ÇÓc bŒnh viŒn cÛng dành Ƕc quyŠn cung cÃp m†i thÙ cho các Trung Tâm Y T‰ cho con gái, con r‹ mình... Nói tóm låi cÙ có quyŠn là có tÃt cä. Anh dân Çen, muÓn làm æn, cÙ há mÒm ra mà bÎ bóp.

ñÃy là trong phåm vi ngÜ©i có chÙc có quyŠn.

ñû loåi cò mÒi æn bám

Còn nh»ng anh bÃu xÃu, nh»ng loåi râu ria, nh»ng tay cò mÒi xung quanh các cºa quan, cÛng gi» m¶t vai trò không nhÕ. H† hàng, anh em chú bác xa gÀn, bån bè thân sÖ v§i quan cÛng tåo m†i cÖ h¶i Ç‹ "Çôi bên cùng có l®i". Phäi nói r¢ng nh»ng tay cò mÒi này Çôi khi cÛng rÃt ÇÜ®c viŒc. Ch£ng th‰ thì ai hÖi Çâu mà bÎ lØa. Nh»ng vø lØa Çäo, mang danh ông này bài kia ª các cÖ quan cao cÃp xäy ra hàng ngày, kiŒn tøng hàng ÇÓng. TÃt nhiên Çã có ngÜ©i thành công thì b†n lØa Çäo m§i dÍ dàng làm tròn phi vø cûa mình. Nh»ng vø thành công thÜ©ng là ÇÜ®c gi» hoàn toàn bí mÆt, chÌ có m¶t sÓ vø lØa gåt ho¥c chia chác không ÇŠu m§i bÎ ti‰t l¶. NhÜ th‰ thì nh»ng vø lØa Çäo ra tòa chÌ là con sÓ nhÕ, nh»ng phi vø thành công m§i thÆt s¿ là con sÓ l§n hÖn nhiŠu.

"Cò" cÛng chia ra làm nhiŠu loåi: cò cao cÃp, cò buôn nܧc b†t, cò mÒi, cò ki‰m tiŠn ch®. Nh»ng ngÜ©i tham gia vào ÇÜ©ng dây "chåy" quota không phäi là hi‰m. Trong sÓ này có bÎ cáo TrÎnh ThÎ HÒng ñiŒp. ñiŒp vÓn là m¶t ngÜ©i buôn bán v¥t nhÜng nh© có mÓi quan hŒ v§i Lê Væn Th¡ng nên Çã b¡t mÓi v§i các doanh nghiŒp dŒt may rÒi "bay ra bay vô Hà N¶i - Sài Gòn" Ç‹ chåy quota. Qua Çó ñiŒp cÛng ki‰m ÇÜ®c trên 12.000 USD.

Cò cao cÃp

Trong vø Mai Væn Dâu có Çû loåi cò. NhÜng chÌ tính cò cao cÃp, sÖ sÖ cÛng ljm ÇÜ®c dæm bäy tay. TÙc là nh»ng tay quen bi‰t, bån bè cûa ngài thÙ trܪng, nh»ng tay giao du v§i bà thÙ trܪng ho¥c con trai ông ThÙ Trܪng. Xin tóm t¡t m¶t thí dø:

Trong sÓ này có Lai Wai Hung (Phó t°ng giám ÇÓc Công ty Sundance) và Tsang Tak Lung (T°ng giám ÇÓc Công ty Leader One). Cä hai Çã nh© Bùi Væn TuÃn (nguyên Giám ÇÓc Công ty Tomotake, trø sª tåi Hà N¶i) làm Çåi diŒn Ç‹ liên hŒ v§i B¶ ThÜÖng måi xin ÇÜ®c cÃp quota v§i chi phí lên ljn gÀn 1,2 triŒu USD. Chính vì sÓ tiŠn k‰ch sù này mà "ông giám ÇÓc" Bùi Væn TuÃn Çã nhanh chóng trª thành m¶t tay "cò cao cÃp" trong viŒc chåy quota hàng dŒt may...

TuÃn kš h®p ÇÒng Çàng hoàng và t°ng c¶ng nhÆn cûa thân chû 227.000 USD, m§i chÌ là 20% sÓ tiŠn dùng Ç‹ chåy quota. TuÃn chåy lòng vòng Ç‹ ÇÜ®c làm quen v§i NguyÍn CÜÖng (nguyên Phó Ban quän lš các khu ch‰ xuÃt và công nghiŒp TP. Sài Gòn). TÃt nhiên v§i cÜÖng vÎ Ãy, CÜÖng là Çàn em ª Sài Gòn, "dÅn mÓi" cho ngài ThÙ Trܪng ª tuÓt ngoài Trung ÐÖng - Hà N¶i. TuÃn còn khai thêm m¶t chi ti‰t Çáng chú š hÖn cûa nh»ng tay cò mÒi cao cÃp n»a: Chú CÜÖng nói: "ljn nhà chú Dâu thì nh§ quà cáp gì Çó nhÜng quà ÇØng có eo xèo quá. SÓ tiŠn 5.000 USD ÇÜa cho cô HÒng Ç‹ chuy‹n cho chú Dâu, bÎ cáo bÕ trong b¶ ÇÒ vest Ý trÎ giá 300 USD nhÜng sau này nghe nói cái quÀn Çó chú Dâu m¥c không vØa nên bÎ cáo Çi tìm mua m¶t cái quÀn khác, size 36 tÓn thêm 80 USD n»a. T°ng c¶ng b¶ áo vest h‰t 380 USD".

NhÜ th‰, chú CÜÖng là ngÜ©i "g®i š" cho TuÃn quà cáp bi‰u xén cho s‰p l§n cûa mình. Và sau Çó còn "ÇŠ xuÃt Çi ljn Công ty Huy Hoàng ª Q.2, TP Sài Gòn Ç¥t c†c 750 triŒu ÇÒng Ç‹ mua 4 nŠn ÇÃt cho ThÙ Trܪng và chú CÜÖng". Chú CÜÖng còn giäi thích rõ ràng hÖn: "có mua thì viŒc xin hån ngåch m§i xúc ti‰n ÇÜ®c". Toàn là nh»ng "l©i hay, š Ç‹u", con mÒi cÙ th‰ tuân theo cho ÇÜ®c viŒc.

ñó chÌ là m¶t trong nh»ng cò mÒi cao cÃp, nhan nhän trong hÀu h‰t các cÖ quan. Còn cò loåi hång trung, hång tép thì nhiŠu vô sÓ, k‹ hàng næm chÜa h‰t. Làm bao nhiêu cuÓn phim ki‹u "phim miŠn B¡c" cÛng chÜa Çû.

Lai Wai Hung (nguyên Phó t°ng giám ÇÓc Công ty Sundence Clothings VN) t¶i ÇÜa hÓi l¶ -dù bÎ b¡t bí - cÛng lãnh 5 næm

Hàng "nóng" giá 2 t› ÇÒng

Không cÀn bóng gió xa xôi cho mÃt thì gi©. Xin tÜ©ng thuÆt låi nguyên væn l©i bà Võ ThÎ Thanh H¢ng, giám ÇÓc doanh nghiŒp Hoàng Trí khai nhÆn, trong m¶t lÀn bà NguyÍn Diên HÒng - v® ông Mai Væn Dâu- vào Sài Gòn, bà Çã phäi lo æn ª và tháp tùng vÎ phu nhân này mua s¡m tÖi b©i hoa lá ljn méo m¥t.

Bà H¢ng Çã tØng nh© Mai Thanh Häi - con trai ông Dâu - xin giúp ÇÜ®c trên 900 tá hån ngåch dŒt may nên trong lúc bÙc bách cÀn xin quota Ç‹ xuÃt hàng, bà H¢ng Çã ljn nhà ông Dâu thì g¥p bà HÒng. Sau khi nghe doanh nghiŒp trình bày và xem hÒ sÖ, bà NguyÍn Diên HÒng (v® ông Dâu) nói: Çây là "hàng nóng" và "ra giá" 2 t› ÇÒng.

Sau Çó, bà ThÙ Trܪng (bà HÒng) có ÇiŒn thoåi hÕi vay 50.000 USD và yêu cÀu bà H¢ng Çã phäi bäo nhân viên gºi tiŠn gÃp vào tài khoän và Çem ljn cho vÎ phu nhân. Lúc ÇÜa tiŠn, cä hai bên có thÕa thuÆn Çây là tiŠn Ùng trܧc trong sÓ tiŠn 2 t› ÇÒng xin quota. Ch© mãi không có k‰t quä, bà H¢ng hÕi thì bà HÒng nói là Ç‹ cho Häi (con trai l§n ông bà ThÙ Trܪng) và sau Çó ti‰p tøc chuy‹n qua cho Mai Thanh Lâm (con trai nhÕ, em Mai Thanh Häi). Tuy nhiên, Lâm Çòi giá m‡i "cat" t§i 10.000 USD. ñúng là nhà ông này có "truyŠn thÓng chém to kho m¥n", càng ít tu°i càng chém båo. Bà H¢ng vØa b¿c mình v§i "anh nhóc", vØa chê Ç¡t, không làm n»a và Çòi låi tiŠn, nhÜng bà HÒng trä chÜa Çû, vÅn còn thi‰u 20.000 USD.

Tuy nhiên, tåi phiên tòa, bÎ cáo H¢ng chÓi bÕ l©i khai trên, chÌ thØa nhÆn cho bà HÒng vay 50.000 USD "vì tình cäm chÎ em". (Bà H¢ng s® r¢ng mình phåm t¶i hÓi l¶ m¶t sÓ tiŠn khá l§n chæng?)

NhÜng qua nh»ng l©i khai cûa bà Võ ThÎ Thanh H¢ng, giám ÇÓc doanh nghiŒp Hoàng Trí, có th‹ nhÆn ra "cä nhà ông Mai Væn Dâu" ÇŠu cùng nhau b¡t bí các doanh nghiŒp chåy quota phäi sùy tiŠn ra. ñÜa h† vào ngõ bí, ngâm hÒ sÖ, làm khó dÍ, cho ljn khi h† qušnh quáng lên m§i "bóp" cho lè lÜ«i. Bà mË b¡t nhÎp, các "ông tr©i con" hòa ca, Çiêu luyŒn và ÇÒng ÇŠu nhÜ m¶t ban nhåc chuyên nghiŒp.

HÖn ai h‰t, các quan chÙc cûa B¶ ThÜÖng måi bi‰t rÃt rõ n‰u vi phåm h®p ÇÒng, së bÎ phat rÃt n¥ng. Bà TrÀn Thu Lan -là Phó giám ÇÓc Công ty may và thÜÖng måi Á Châu (trø sª tåi Q.11, TP Sài Gòn), thÜ©ng xuyên xuÃt hàng dŒt may vào thÎ trÜ©ng MÏ, uÃt Ùc khai: "N‰u hàng xuÃt Çúng hån thì ÇÓi tác së trä chi phí vÆn chuy‹n b¢ng ÇÜ©ng bi‹n, n‰u mình có trä thì cÛng rÃt thÃp. Còn n‰u vi phåm thì phäi vÆn chuy‹n b¢ng máy bay v§i giá 4 USD/cái áo, trong khi giá trÎ cûa 1 cái áo chÌ khoäng 60 - 70 xu". Bà Lan låi bÆt khóc nÙc nª: "N‰u không xuÃt hàng ÇÜ®c công ty không có tiŠn trä lÜÖng cho nhân công nên có lÀn h† Çã Çình công. NhÜ th‰ cä công ty coi nhÜ såt nghiŒp".

Nh»ng Çòn trí mång này b° vào Çâu, Çô la lòi ra ljn ÇÃy. Mà ch£ng phäi mÃt công khó nh†c gì, chÌ viŒc ÇÜa hÒ sÖ vào tû s¡t, khóa kÏ nhÜ ngâm rÜ®u cao h° cÓt, ljn ngày ljn gi© mang ra nhÆu.

Bà NguyÍn Diên HÒng - phu nhân ngài ThÙ trܪng Mai Væn Dâu - m¶t lÀn xuÃt hiŒn tåi tòa.

Bà thÙ trܪng thích... Çû thÙ

Cho nên ngÜ©i ta không lå gì m¶t giám ÇÓc doanh nghiŒp thÜ©ng phäi "b¡t bÒ" v§i các vÎ phu nhân Ç‹ rÒi phäi (hay ÇÜ®c) chiŠu chu¶ng tØ cÆu Ãm l§n ljn cÆu Ãm nhÕ và nhÃt là phu nhân ngài ThÙ Trܪng. Mai Thanh Häi còn tr¡ng tr®n hÖn, sau khi doanh nghiŒp Çã xin ÇÜ®c quota là ÇiŒn thoåi Çòi tiŠn. Bà H¢ng xác nhÆn ÇiŠu này là Çúng. Bà cÛng không giÃu gi‰m viŒc phäi thù ti‰p vÎ phu nhân ThÙ Trܪng: Bà khai:

"Trong m¶t lÀn bà HÒng vào Sài Gòn, vì nhà tôi không có phòng nên Çã thuê khách sån cho bà HÒng ª. Bà HÒng Çòi Çi mua áo dài nên tôi phäi dÅn Çi mua. RÒi bà HÒng Çòi dÅn Çi mua vàng nên tôi cÛng phäi dÅn Çi mua. TiŠn vàng h‰t 10,5 triŒu ÇÒng. Trong m¶t tuÀn lÍ bà HÒng ª Sài Gòn, tôi mÃt h‰t 42,5 triŒu ÇÒng". Tòa hÕi: "Vì sao bÎ cáo phäi làm nhÜ vÆy?". M¡t ngÃn lŒ, bà H¢ng chua xót: "Vì bÎ cáo muÓn xin hån ngåch".

ñÃy m§i chÌ là chuyŒn ti‰p Çãi phu nhân khi vô chÖi Sài Gòn. Các phu nhân Çi chÖi cÛng có l©i nên nhiŠu phu nhân thích "Çi Ç°i gió, Çi tham quan" là nhÜ vÆy.

NhÜng các phu nhân quên m¶t ÇiŠu là các ÇÙc lang quân còn khôn ranh hÖn nhiŠu. Có nh»ng ông không thèm Çi chÖi ª trong nܧc mà chÌ thích Çi công cán ª nܧc ngoài. Vì th‰ ª Sài Gòn bây gi© có m¶t loåi chân dài không bao gi© ki‰m tiŠn ª trong nܧc. Các vÎ có trä giá vài ngàn USD m¶t lÀn g¥p g« cÛng "không ÇÜ®c là không ÇÜ®c". Không phäi là các cô nàng này "chänh" Çâu. Mà "hàng" này chÌ bán ª nܧc ngoài, chÙ không bán ª trong nܧc, dù có lên khách sån 5 sao cÛng th‰ thôi. Bán hàng ª nܧc ngoài vØa kín Çáo, vØa không s® bÎ b¡t, không s® bÎ gài. ChÌ các Çåi gia c« l§n, b¢ng lòng chi cho các Çàn anh vài chøc ngàn USD m¶t lÀn Çi chÖi m§i bi‰t Çúng ÇÎa chÌ cûa nh»ng "chân dài kiêu kÿ" này. BÕ ra vài chøc ngàn USD ch£ng thÃm tháp gì v§i nh»ng áp phe vài ba chøc triŒu USD, th©i bu°i này nh»ng "dÎch vø" Çó Çang nª nhÜ hoa mai ngày T‰t. Quan bà khôn m¶t, quan ông khôn mÜ©i là nhÜ th‰ chÙ không phäi cái ki‹u "ThÜÖng cha, thÜÖng mË, chÜÖng chÒng. ThÜÖng mình thÜÖng m¶t, thÜÖng ông thÜÖng mÜ©i" mà không æn cái giäi gì. Bây gi© thiên hå khôn rÒi!

Nhìn qua nh»ng con sÓ "giao thiŒp" trong vø án Mai Væn Dâu, vø nào cÛng tØ vài ngàn ljn vài chøc ngàn USD, thÆm chí lên ljn hàng træm, hàng triŒu USD, ngÜ©i dân không khÕi ngÆm ngùi thÀm than cho cái sÓ phÆn hÄm hiu cûa mình.

ThÆt ra tÃt cä nh»ng chi ti‰t ÇÜ®c phÖi bày không xa lå gì, hoàn toàn không ngåc nhiên ÇÓi v§i nh»ng ngÜ©i am hi‹u tình hình. Bªi Çó chÌ là m¶t kÎch bän diÍn Çi diÍn låi ª kh¡p nÖi mà thôi. Không chÌ ª B¶ ThÜÖng måi, không chÌ có ª m¶t cÖ quan, m¶t ÇÖn vÎ, m¶t ngÜ©i, m¶t gia Çình nhà quan. N‡i buÒn là nó vÅn cÙ âm thÀm ti‰p diÍn, dÜ©ng nhÜ ngÜ©i ta Çã quá quen v§i nó rÒi.

Th©i oanh liŒt nay còn Çâu!

M¶t anh phóng viên tò mò ti‰t l¶: Ngôi nhà 3 tÀng ª sÓ 35 Liên Trì, Hà N¶i cûa ông Mai Væn Dâu hÒi này v¡ng l¥ng. C°ng khóa then cài, các cºa s° buông rèm kín mít, mÃy chi‰c ÇiŠu hòa nhiŒt Ƕ có dÃu hiŒu rÌ sét chÙng tÕ tØ lâu không ai sº døng.

Ngôi nhà 3 tÀng ª sÓ 35 Liên Trì, gi»a thû Çô Hà N¶i cûa gia Çình ông c¿u thÙ trܪng Çang "vÜ©n không nhà trÓng". Ai cÀn thuê, hÕi thº xem. May ra ÇÜ®c giá bèo.

M¶t chÎ bán hàng gÀn nhà ông Dâu cho bi‰t: "Vài ngày trܧc, bà NguyÍn Diên HÒng v® ông Dâu, Häi, Lâm (hai con trai ông Dâu) vÅn ª trong cæn nhà này. NhÜng tØ hôm ông Ãy bÎ ÇÜa ra xét xº, cæn nhà này ch£ng ai ljn trông, cºa cÙ khóa nhÜ vÆy". M¶t ÇiŠu khá Ç¥c biŒt là tÃm bi‹n ghi sÓ nhà Çã bÎ quét vôi che m© khi‰n nh»ng ngÜ©i lå khó có th‹ tìm thÃy ngôi nhà tØng m¶t th©i tÃp nÆp ngÜ©i ra kÈ vào, xe hÖi ÇÆu cä dãy trên con phÓ nhÕ.

Trong khi Çó tåi TP Sài Gòn, nh»ng ngày qua rÃt nhiŠu ngÜ©i d¿ khán phiên tòa ch© Ç®i s¿ xuÃt hiŒn cûa hoa hÆu Phan Thu Ngân, v® cûa bÎ cáo Mai Thanh Häi. Song nh»ng ngày qua bóng dáng cûa hoa hÆu này vÅn b¥t tæm.

Hoa hÆu Phan Thu Ngân Çã m¶t th©i làm Çiên Çäo các chàng trai hào hoa công tº ª thành phÓ l§n nhÃt nܧc, æn chÖi nhÃt nܧc này. NhÜng rÒi cÆu Ãm Mai Thanh Häi- lúc Çó là con cÜng cûa ngài ThÙ Trܪng B¶ ThÜÖng måi - Çã là kÈ chi‰n th¡ng, "ÇÜa nàng vŠ dinh" gi»a ÇÃt Hà Thành thanh lÎch.. Sau khi vø chåy quota Ç° b‹, ngÜ©i ÇËp mang con vŠ nhà cha mË ru¶t ª Sài Gòn tØ Çó ljn nay, v§i n‡i buÒn và rÃt kín ti‰ng.

HiŒn Phan Thu Ngân Çang chæm sóc con nhÕ và cÛng không muÓn nh¡c låi chuyŒn Çang xäy ra ª gia Çình chÒng. Ch¡c là hoa hÆu vÅn còn ÇËp và còn buÒn. ñiŠu Çáng mØng là hoa hÆu này không hŠ dính dáng gì ljn chuyŒn chåy ch†t Quota cûa nhà "ÇÙc lang quân" nên vÅn thänh thÖi hÖn.

Tuy nhiên, Mai Thanh Häi - chÒng cô - së chÎu 5 næm tù vì t¶i lØa Çäo chi‰m Çoåt tài sän, t¶i làm giä tài liŒu cûa cÖ quan t° chÙc, cô së m¶t mình m¶t bóng. LiŒu cô có chÎu Ç¿ng n°i không? HÒng nhan Ça truân là th‰.

Cha chÒng cô do bÎ tåm giam nên cÙ sau phiên tòa phäi lên xe cänh sát vŠ tråi giam. Häi ÇÜ®c tåi ngoåi nên ngày ngày Çi xe g¡n máy vŠ ª tåm gia Çình v®. Còn bà HÒng thì ª tåi nhà khách cûa B¶ ThÜÖng måi trên ÇÜ©ng Hàn Thuyên. Nhà khách này cách trø sª tòa không xa nên bà thÜ©ng Çi b¶. N‰u Ç‹ š m¶t chút së nhÆn ra hai mË con Häi không bao gi© nói chuyŒn v§i nhau, cÛng nhÜ không cùng Çi ljn tòa. Trong tòa, bà HÒng cÛng ngÒi khép nép ª m¶t góc phòng xº và luôn che m¥t khi bܧc ra, trông thÆt khác v§i m¶t "thÙ trܪng phu nhân" ÇÀy quyŠn l¿c mà các doanh nghiŒp Çã mô tä! Còn "cÆu Ãm nhÕ" Mai Thanh Lâm may ra thì thoát t¶i, hy v†ng cÆu h†c ÇÜ®c m¶t cái gì Çó trong vø án Çau thÜÖng này v§i gia Çình cÆu, h†c hành tº t‰ cho nên ngÜ©i.

"CÆu Ãm Mai Thanh Häi" lãnh 5 næm tù

Phan Thu Ngân khi Çæng quang ngôi Hoa hÆu tåi Sài Gòn, chÌ ít lâu sau Çã thành - v® cûa Mai Thanh Häi - tÙc là con dâu ngài thÙ trܪng - nhÜng không liên quan ljn m†i chuyŒn lÌnh kÌnh cûa nhà chÒng. Nay phäi vò võ Ç®i chÒng ít nhÃt 5 mùa xuân!

MÙc án ÇÓi v§i tØng bÎ cáo trong vø án:

1. Nhóm bÎ cáo bÎ truy tÓ t¶i nhÆn hÓi l¶:

- Mai Væn Dâu (nguyên thÙ trܪng B¶ ThÜÖng måi): 14 næm.

- Lê Væn Th¡ng (nguyên vø phó Vø XNK): 17 næm.

2. Nhóm bÎ cáo t¶i làm môi gi§i hÓi l¶:

- Bùi Væn TuÃn (Giám ÇÓc Tomotake ViŒt Nam): 8 næm.

- NguyÍn CÜÖng (nguyên Phó Ban quän lš các khu ch‰ xuÃt và công nghiŒp TP. Sài Gòn): 12 næm.

- Bùi ThÎ HuyŠn Nga: 3 næm tù treo.

3. Nhóm bÎ cáo t¶i ÇÜa hÓi l¶:

- Lai Wai Hung (nguyên Phó t°ng giám ÇÓc Công ty Sundence Clothings VN) và TrÀn Thu Lan (nguyên Phó giám ÇÓc Cty May và ThÜÖng måi Á châu): 5 næm.

- LÜu ThÎ Minh HiŠn (giám ÇÓc Cty Häi Minh): 3 næm tù treo.

4. Nhóm bÎ cáo t¶i l®i døng änh hܪng ÇÓi v§i ngÜ©i có chÙc vø quyŠn hån Ç‹ trøc l®i:

- Phan Nghïa HiŒp: 4 næm.

- TrÎnh ThÎ HÒng ñiŒp: 1 næm 18 ngày.

- Phåm Anh TuÃn: 2 næm.

5. BÎ cáo Mai Thanh Häi (con trai ông Dâu): 4 næm tù t¶i lØa Çäo chi‰m Çoåt tài sän, 1 næm t¶i làm giä tài liŒu cûa cÖ quan t° chÙc. T°ng mÙc hình phåt Häi nhÆn là 5 næm.

6. BÎ cáo TrÀn Væn Sºu (nguyên Trܪng phòng XuÃt nhÆp khÄu khu v¿c Häi Phòng, B¶ ThÜÖng måi): 1 næm 1 tháng 19 ngày tù t¶i l®i døng änh hܪng ÇÓi v§i ngÜ©i có chÙc vø quyŠn hån Ç‹ trøc l®i.

Bån džc cÙ t¿ do bình luÆn xem mÙc án này ÇÓi v§i tØng bÎ cáo n¥ng hay nhË.

TrÀn Thu Lan khóc sܧt mܧt tåi tòa và bÎ ngài vø phó vÛ XuÃt nhÆp khÄu tÓ cáo tåi tòa là "cÙ vô tÜ xông vào phòng tôi, Ç‹ tiŠn låi rÒi bi‰n, nên bu¶c phäi... Çút túi"!

L§n nhÕ cùng m¶t kÎch bän

Trong khi Çó, trên "quê hÜÖng tôi" ª tÌnh Thái Bình, ngài Måc Kim Tôn, nguyên Çåi bi‹u quÓc h¶i, nguyên Giám ÇÓc sª Giáo døc ñào tåo tÌnh Thái Bình cÛng vØa bÎ ra tòa cÛng vŠ t¶i l®i døng chÙc vø quyŠn hån trong khi thi hành công vø. Bên cånh Çó là TrÀn ThÎ Ánh Çóng vai trò "cò mÒi ki‹u bán nܧc b†t".

Nguyên Çåi bi‹u QH Måc Kim Tôn bÎ 8 næm tù. ñÀu vø TrÀn ThÎ Ánh 15 næm tù, t¶i lØa Çäo chi‰m Çoåt tài sän.

Tuy nhiên vø án ch£ng qua kÎch bän cÛng chÌ "nhÜ trên", nó chÌ diÍn bi‰n dܧi m¶t l§p lang khác và "sân khÃu" này nhÕ hÖn sân khÃu "nhà hát l§n" ª Hà N¶i cûa ngài ThÙ Trܪng cùng gia Çình và "toàn ban" nên ch£ng có gì Çáng bàn. CÙ nhìn m¶t vø là ta có th‹ "tiên Çoán" ra hàng træm, hàng ngàn vø khác tØ l§n ljn nhÕ. ThÙ chuyŒn nhiŠu tình ti‰t ly kÿ rùng r®n nhÜng quä thÆt là không lå ÇÓi v§i ngÜ©i dân VN hiŒn nay.

Måc Kim Tôn (nguyên Çåi bi‹u QuÓc H¶i, nguyên Giám ÇÓc sª Giáo døc ñào tåo tÌnh Thái Bình) ra tòa

ThÎ Ánh Çóng vai "cò bán nܧc b†t" trong "d¿ án ma cung cÃp thi‰t bÎ tin h†c cho các TrÜ©ng h†c" v§i Çàn anh Måc Kim Tôn