Quân đội Việt Nam Cộng hòa (QĐVNCH), trước năm 1975, là lực lượng vũ trang chính thức của chính quyền Việt Nam Cộng hòa (VNCH), có nhiệm vụ bảo vệ lãnh thổ, duy trì an ninh và chống lại các lực lượng đối lập, đặc biệt là Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam và Quân đội Nhân dân Việt Nam trong Chiến tranh Việt Nam. Cơ cấu tổ chức của QĐVNCH gồm nhiều thành phần và lực lượng khác nhau, được xây dựng dựa trên mô hình quân đội Hoa Kỳ.
1. Cơ cấu tổ chức
QĐVNCH được chia thành ba nhánh chính:
- Lục quân (Army of the Republic of Vietnam - ARVN): Lực lượng lớn nhất, đảm nhiệm các chiến dịch trên bộ, bao gồm nhiều quân đoàn, sư đoàn và các đơn vị đặc biệt như biệt động quân và nhảy dù.
- Hải quân (Republic of Vietnam Navy - RVN): Phụ trách bảo vệ vùng biển và sông ngòi, gồm tàu chiến, tàu vận tải, lực lượng tuần duyên, và hải kích.
- Không quân (Republic of Vietnam Air Force - RVNAF): Phụ trách yểm trợ đường không, vận tải, và tấn công chiến lược.
Ngoài ra, còn có các lực lượng đặc biệt:
- Biệt động quân: Lực lượng tinh nhuệ, chuyên hoạt động trong các điều kiện khó khăn, rừng núi.
- Nhảy dù: Một trong những lực lượng thiện chiến, thường được sử dụng trong các chiến dịch quan trọng.
- Thủy quân lục chiến: Một đơn vị đặc biệt của hải quân, đóng vai trò chủ lực trong các chiến dịch phối hợp biển và bộ.
- Địa phương quân và Nghĩa quân: Lực lượng bán quân sự, phụ trách an ninh địa phương.
2. Chỉ huy và cơ quan đầu não
- Bộ Tổng Tham mưu QĐVNCH: Cơ quan chỉ huy cao nhất, phụ trách kế hoạch và điều hành hoạt động của toàn bộ quân đội.
- Tổng thống VNCH: Tổng tư lệnh tối cao.
- Các Quân đoàn và Vùng chiến thuật: Chia lãnh thổ Việt Nam Cộng hòa thành 4 vùng chiến thuật (I, II, III, IV), mỗi vùng tương ứng với một quân đoàn.
3. Hệ thống quân giai
Hệ thống quân giai của QĐVNCH được phân chia rõ ràng, theo mô hình Hoa Kỳ, từ tướng lĩnh (4 sao) đến binh sĩ (binh nhì). Quân phục, huy hiệu và hệ thống cấp bậc được quy định cụ thể.
4. Quân số và nguồn tài trợ
- Đỉnh cao vào đầu những năm 1970, quân số của QĐVNCH đạt khoảng 1 triệu người.
- Nguồn tài trợ và trang bị chủ yếu đến từ Hoa Kỳ, bao gồm vũ khí, phương tiện, và hỗ trợ huấn luyện.
5. Sự tan rã
Sau Hiệp định Paris 1973, viện trợ của Hoa Kỳ giảm mạnh, khiến QĐVNCH gặp nhiều khó khăn về hậu cần và trang bị. Đến ngày 30/4/1975, với sự sụp đổ của chính quyền VNCH, quân đội cũng chính thức tan rã.
Quân đội Việt Nam Cộng hòa đóng vai trò quan trọng trong lịch sử chiến tranh Việt Nam, nhưng do nhiều yếu tố, đặc biệt là sự phụ thuộc vào viện trợ nước ngoài và các vấn đề nội bộ, họ đã không thể duy trì được sức mạnh lâu dài. |